De troebeling in de lens, die de helderheid vermindert en daardoor het gezichtsvermogen ongunstig beïnvloedt, wordt staar of cataract genoemd. In de volksmond spreekt men vaak van grijze of grauwe staar. Grijze staar is nog steeds de meestvoorkomende oorzaak van slechtziendheid en blindheid op de wereld. Er zijn verschillende soorten staar:
Staar op oudere leeftijd
Ouderdomsstaar is veruit de meestvoorkomende vorm van verworven staar. Dit is te vergelijken met het vergrijzen van haren en het krijgen van rimpels in de huid. Lenstroebeling ontstaat heel geleidelijk en komt bij vrijwel iedereen op oudere leeftijd voor. In het beginstadium behoeft het ook nog geen last bij het zien te geven.
Staar op jongere leeftijd
Bij kinderen en jonge volwassenen is een ongeval, zoals een scherpe verwonding van het oog of een klap op het oog, de meestvoorkomende oorzaak van staar. Andere oorzaken zijn overerving, diabetes en het gebruik van sommige geneesmiddelen. Ook bij bepaalde oogaandoeningen, zoals chronische ontstekingen, gezwellen en glaucoom kan staar ontstaan.
Aangeboren staar
Bij aangeboren staar gaat het meestal om een ontwikkelingsstoornis van de vrucht of een aanlegstoornis. Virusinfecties als rode hond en kinderverlamming, alsmede slechte voeding, gebruik van bepaalde medicijnen en bestraling kunnen in betreffende periode staar veroorzaken. Ook van een infectieziekte bij de moeder, zoals toxoplasmose, kan staar het gevolg zijn.
Verschijnselen van staar
- Minder zien.
- Snelle verandering van de sterkte van brillenglazen.
- Last van tegenlicht.
- Soms dubbelzien.
Tot in het begin van de vorige eeuw was staar ook één van de voornaamste oorzaken van blindheid. Tegenwoordig is het een simpele poliklinische ingreep om de vertroebelde ooglens te vervangen door een heldere kunststof lens. Hierna is het beeld weer helder als voorheen, mits er geen andere oogcomplicaties aanwezig zijn.